U chorych z łuszczycą kluczową rolę odgrywa prawidłowa pielęgnacja ciała z użyciem dermokosmetyków (preparaty bez recepty dostępne wyłącznie w aptekach). Pomaga złagodzić objawy łuszczycy i wspiera leczenie miejscowe.
Należy stosować delikatne preparaty myjące o pH zbliżonym do skóry, a także dostarczać skórze odpowiedniego nawilżenia i natłuszczenia. Warto postawić na preparaty o łagodzącym i przeciwzapalnym działaniu, które pomogą w regeneracji naskórka i złagodzą świąd.
Dobre nawilżenie skóry to najskuteczniejsza i najprostsza metoda ograniczenia suchości, swędzenia i łuszczenia się skóry. Wybieraj naturalne kremy, lub maści nawilżające bez dodatku szkodliwych chemikaliów. Unikaj ciężkich formuł. Zdecyduj się na lżejsze, które łatwiej się wchłaniają. Krem lub maść zastosuj zaraz po kąpieli – w ten sposób zdecydowanie poprawisz efekt działania preparatu. Zwróć szczególną uwagę na pielęgnację skóry w chłodne i suche dni.
Przed zakupem preparatów warto porównać ich składy INCI (In
ternational Nomenclature of Cosmetic Ingredients), czyli regulowany prawnie spis substancji, które zawierają. W składzie szukaj masła shea, nierafinowanego oleju kokosowego, D-Pantenolu, kwas glicyretynowego, mocznika i popiołu z łupin kakaowca, ichtiolu, witaminy A i E. W celu dobrania odpowiedniej pielęgnacji można także poradzić się kosmetologa lub dermatologa. Pamiętaj, że pielęgnacja istotna część całej terapii. Jej celem jest wydłużenie okresu remisji.
Niektóre osoby zmagające się z łuszczycą obserwują wyraźną poprawę stanu skóry przy regularnym opalaniu. Wychodząc na słońce, trzeba jednak zachować zdrowy rozsądek – nie powinno się na nim przebywać zbyt długo, a skórę należy wcześniej zabezpieczyć kremem z filtrem chroniącym przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Nie jest tajemnicą, dlaczego objawy łuszczycy nasilają się zimą – to właśnie wtedy stopień nasłonecznienia jest dość niski. Dlatego w okresie jesienno-zimowym trzeba szczególnie zadbać o skórę. Światło ultrafioletowe (UV) i światło słoneczne mogą spowolnić wzrost komórek skóry, więc małe dawki słońca mogą być dobrym sposobem na złagodzenie, poprawę, a nawet uleczenie zmian łuszczycowych.
Skóra głowy
Łuszczyca skóry głowy jest często mylona z łupieżem. Ze względu na nadmierną keratynizację, płatki opadające na ramiona są białe i suche. Miejsce wysypu swędzi, często boli. Szybko pojawiają się rany spowodowane nawet delikatnymi zadrapaniami. Po oczyszczeniu z łuski widać zaczerwienienie i prześwitujące naczynia krwionośne, które u chorych znajdują się płycej niż w zdrowej skórze. Włosy stają się cieńsze i rzadsze. Należy pamiętać, że skóra głowy łuszczycowej jest bardziej podatna na wszelkie stany zapalne, które są trudne do wygaszenia.
W celu usuwania łuszczącego się naskórka należy codziennie myć skórę głowy preparatami przeznaczonymi do łuszczycowej skóry głowy. Przy myciu zaleca się użyć szamponu oczyszczającego lub peelingu, a następnie zastosować szampon łagodzący. Pomocne są preparaty keratolityczne zawierające takie składniki jak: kwas salicylowy, kwas glikolowy, mocznik. Ważne, by skórę głowy peelingować preparatami enzymatycznymi lub trychologicznymi w celu pobudzania komórek skóry głowy do wzrostu nowych włosów. Podczas oczyszczania istotne jest także, by preparaty zawierały składniki przeciwzapalne, przyspieszające gojenie, przeciwbakteryjne, przeciwświądowe i wzmacniające skórę głowy. Przykładowo mogą to być: ekstrakt z żywokostu, zielona glinka, dziegcie.
Zabiegi wykonywane na skórze głowy nie powinny jej uszkodzić, podrażniać i naruszając naturalnej warstwy lipidowej naskórka, gdyż takie uszkodzenia powodują powstawanie nowych zmian łuszczycowych. Ważnym aspektem pielęgnacji skóry głowy łuszczycowej jest jej nawilżanie. Należy dobierać delikatne składniki nawilżające takie jak: aloes, prowitamina B3 i B5, kannabinoidy.
Twarz
Plamy mogą pojawiać się na całej twarzy. Szczególną uwagę należy poświęcić powiekom ze względu na ich cienką i delikatna skórę. Są to miejsca które nadzwyczaj bolesne jeśli pojawiają się na nich wykwity. Do powiek należy używać produktów o działaniu nawilżającym, przeciwzapalnym i łagodzącym. Śmiało możemy polecić żel z arniki, rumianku bądź aloesu oraz okłady z herbaty .
Zabiegi pielęgnacyjne twarzy nie mogą ingerować w głębsze warstwy naskórka, by nie podrażnić skóry i nie wywołać kolejnych stanów zapalnych. Wszelkie zabiegi podrażniające mechanicznie skórę twarzy są niewskazane. Oczyszczanie skóry powinno być delikatne i odbywać się z zastosowaniem składników enzymatycznych i delikatnie złuszczających poprzez rozpuszczanie naskórka, nie jego ścieranie. Najważniejszym krokiem jest również nawilżanie i łagodzenie stanów zapalnych poprzez dobieranie preparatów naturalnych, nie zawierających składników podrażniających, takich jak: alkochole, substancje zapachowe, ALS, SLS i siarczany.
Paznokcie
Łuszczyca paznokci jest czasem mylona z grzybicą ze względu na objaw żółto-brunatnych plam na płytce paznokcia. Te “plamy oleju” są spowodowane nadmiernym rogowaceniem skóry pod paznokciem. Nieestetyczne przebarwienia w postaci czerwonych lub brązowych wybroczyn powstają również ze względu na zastygająca pod paznokciami krew, gdy dochodzi do stanu zapalnego. Paznokcie łuszczyków można rozpoznać po „objawie naparstka” czyli po punkcikowatych zagłębieniach przypominających ślady od ukłucia szpilki.
Nie należy obciążać płytki zbyt intensywnymi zabiegami upiększającymi. Manicure hybrydowy może spowodować tylko pogorszenie się stanu paznokcia. Dobrym rozwiązaniem są manicure i pedicure tytanowy, który nie niszczy a wzmacnia kruszącą się płytkę i zapobiega jej pęknięciom. Zabiegi wzmacniające z zastosowaniem witaminy A lub pochodnej witaminy D3 pomaga odbudować i ustabilizować twardość płytki. Olej rycynowy, a także skrzyp i cynk pozwolą na utrzymanie płytki w optymalnym stanie.
Ciało
W zależności od nasilenia łuszczycy plamy mogą pojawiać się nieregularnie na całym ciele – łydkach, przedramionach, ramionach, dłoniach, udach, torsie, plecach. Planując depilację, czy inne inwazyjne zabiegi należy sprawdzić stan wykwitów. Jeśli występują silne zadrapania z otwartymi ranami należy zachować szczególną ostrożność. Oczyszczanie i złuszczanie powinno odbywać się przy pomocy delikatnych preparatów, które mechanicznie nie uszkodzą ognisk zapalnych. Nie zaleca się peelingów cukrowych ani solnych, ze względu na możliwość powstania ran. Szczególnie te ostatnie mogą spowodować silny ból w miejscu objętym stanem zapalnym. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych powinniśmy skupiać się przede wszystkim na delikatnym złuszczeniu oraz intensywnym nawilżeniu i łagodzeniu stanów zapalnych skóry.
Pielęgnacja naturalna
Aloes
Ten naturalny, skuteczny lek na łuszczycę wykazuje silne działanie antybiotyczne. Roślina koi skórę, eliminując niemalże natychmiast wszelkie dolegliwości bólowe i pozostawiając skórę cudownie miękką i nawilżoną. Przejawia działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Jest źródłem łagodzącej ból aloiny, zwalczającej infekcje emodyny i kwasu aloesowego, który neutralizuje bakterie. Żel aloesowy, jest wykorzystywany jako składnik wielu preparatów leczniczych i kosmetologicznych. W sklepach z naturalnymi kosmetykami znajdziesz różne produkty na bazie aloesu. W leczeniu objawów łuszczycy każdy z nich sprawdza się tak samo dobrze. Wyciąg z rośliny możesz pić lub stosować bezpośrednio na rany. Aloes może być stosowany miejscowo lub przyjmowany doustnie – wszystko zależy od Twoich preferencji. Najlepsze efekty jednak przyniesie, jeśli będziesz go zarówno pić, jak i się nim smarować. Możesz wykorzystać go w wielu recepturach, np. domowym żelu antybakteryjnym do rąk.
20 kropli olejku herbacianego dokładnie mieszamy z żelem aloesowym. Mieszankę można wzbogacić o inne olejki: eukaliptusowy, kamforowy, tymiankowy, rozmarynowy, cytrynowy. Do mikstury należy dodać ok 4 łyżki alkoholu o mocy ok. 60-62% (w odpowiednich proporcjach mieszamy wódkę lub wodę ze spirytusem). Osoby, które mają szczególnie wrażliwe dłonie mogą do mikstury dodać także witaminę A+E, która chroni dłonie przed wysuszeniem. W ten sposób możemy wykonać w domu żel antybakteryjny, który dodatkowo będzie miał działanie nawilżające.
Oleje i olejki
Oleje i olejki eteryczne mogą łagodzić ogniska zapalne, a także wspomagać leczenie farmakologiczne. Można je stosować miejscowo lub wzbogacać nimi formułę preparatów emolientowych. Oleje zawierają nienasycone kwasy tłuszczowe, które pełnią istotną rolę w produkcji sebum i wpływają na gospodarkę lipidową. Niektóre Oleje takie jak olej z nasion ogórecznika, z nasion czarnuszki i lniany można spożywać doustnie, ponieważ dostarczają kwasów omega-3 i omega-6 które od środka zapobiegają przesuszeniu skóry oraz działają przeciwzapalnie.
Jednym z olei najczęściej stosowanych na skórę przy łuszczycy jest olej kokosowy, który złuszcza i zmiękcza naskórek, pozostawiając skórę gładką i nawilżoną. Bogaty w kwas laurynowy i mirystynowy, wytwarza na powierzchni skóry warstwę okluzyjną, która chroni ją przed przesuszeniem. Olej kokosowy przyspiesza gojenie się ran, hamuje rozwój bakterii i grzybów. Innym olejem wspomagającym regenerację naskórka jest olej palmowy. Zawiera prowitaminy A, witaminy E, koenzym Q10 oraz skwalen, dzięki czemu ma udział w odbudowie bariery lipidowej. Obfitujące w nienasycone kwasy tłuszczowe masło shea odżywia i nawilża. Zawarte w nim witaminy A i E, polifenole i fitosterole chronią skórę przed działaniem wolnych rodników oraz redukują stany zapalne. Natomiast olej konopny sprawdzi się przy natłuszczaniu popękanych i swędzących partii skóry. Olej z nasion konopii wspomaga usuwanie obumarłych komórek oraz przywraca prawidłowe podziały komórkowe. Pamiętaj aby zawsze wybierać nierafinowane oleje!
Olejki eteryczne mają przede wszystkim działanie antyseptyczne i przeciwzapalne. Mogą być wykorzystywane przy aromaterapii. Używa się ich również do masażu oraz przy kąpielach łagodzących świąd skóry. Aby wykonać masaż olejkiem, wystarczy rozpuścić go w oleju bazowym i wmasować w skórę. Aby złagodzić stany zapalne użyj olejku z krwawnika i olejku z bergamotki. Olejek z lawendy przyspieszy gojenie się skóry. Dzięki antyseptycznemu działaniu olejki z drzewa herbacianego, gorzkiej pomarańczy i z kadzidłowca zapobiegają zakażeniom i wpłyną na zmniejszenie stanu zapalnego. Wcierka z olejkiem z kory mirry powinna zregenerować i nawilżyć skórę głowy. Żeby przygotować łagodzącą kąpiel do ciepłej wody wystarczy dodać 10-15 kropli olejku.
Fitoterapia
Fitoterapia to inaczej ziołolecznictwo. Podobnie jak w przypadku terapii olejkami może przyczynić się do zwiększenia skuteczności leczenia łuszczycy. Zioła można stosować bezpośrednio na skórę w formie okładów lub kompresów, jak również pić przygotowane z ziół wywary. Do walki z łuszczycą rekomendowane są takie zioła jak rumianek, który łagodzi swędzenie i pieczenie oraz niweluje podrażnienia czy len wspomagający procesy odnowy naskórka. Przy łuszczycy można wykorzystać działający bakteriobójczo łopian, czy ostropest plamisty, który hamuje nadmierny przyrost komórek skóry. Uczep trójlistkowy ma właściwości antyalergiczne łagodzi podrażnienia. Dziurawiec zwyczajny charakteryzuje się dużą zawartością flawonoidów oraz naftodiantronów, co sprawia, że wykazuje działanie przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne. Można stosować go w formie okładów, które przyspieszą gojenie się ran.
Witaminy i suplementy
Do prawidłowego funkcjonowania bariery ochronnej skóry witaminy są niezbędne. Ich niedobory mogą skutkować licznymi problemami skórnymi, takimi jak: trądzik, suchość, pękające naczynka, podkrążone oczy, zajady i afty. Składniki odżywcze najlepiej dostarczać organizmowi poprzez spożywane pokarmy. Jeśli jednak w grę wchodzi choroba skóry warto poprosić lekarza, aby przepisał wspomagające leczenie suplementy. Dla osób z AZS i łuszczycą dobroczynna będzie witamina D, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Witaminy A i E – które znaleźć można także w kremach ze względu na ich nawilżające działanie – wzmacniają barierę ochronną skóry. Można również sięgać po kwasy omega-3 i omega-6, które zapobiegają przesuszeniu skóry oraz działają przeciwzapalnie.